Về tên gọi Lâm Ấp, Hoàn Vương, Chiêm Thành và Cham-pa của PGS Lê Xuân Diệm là kỷ yếu tại Hội thảo quốc tế về Việt Nam học lần thứ hai, tổ chức vào năm 2004 .
Lâm Ấp - Hoàn Vương - Chiêm Thành và Cham-pa đều là tên gọi của cùng một quốc gia cổ đã từng hình thành và phát triển trên lãnh thổ Miền Nam Việt Nam. Trong đó, các tên Lâm Ấp - Hoàn Vương - Chiêm Thành thường thấy trong thư tịch cổ Trung Quốc và Việt Nam. Riêng tên Cham-pa chỉ thấy xuất hiện về sau trong các tập du ký, các công trình liên khảo của các nhà du thám và các học giả Phương Tây. Có thể nói, đây là hiện tượng khác thường và hiếm thấy trong lịch sử các quốc gia cổ ở Đông Nam Á và trên thế giới.
Nếu theo thư tịch cổ Trung Quốc thì thời điểm xuất hiện ba tên gọi (quốc danh) Lâm Ấp - Hoàn Vương - Chiêm Thành nhìn chung là tiếp nối nhau:
Lâm Ấp - tên gọi ấy - xuất hiện “vào thời Hán mạt” (Hậu Hán thư, Tần thư, Nam Tề thư); hoặc xuất hiện “trong cuộc loạn thời Sơ Bình, đời vua Hán Hiến đế (Thủy Kinh chú), tức vào khoảng năm 192-193 sau Công Nguyên.
Tên Hoàn Vương xuất hiện muộn hơn và thay quốc danh Lâm Ấp trong thời gian "sau niên hiệu Chí Đức đời Đường Đức Tông” (Tân Đường thư), tức vào sau năm 757 sau Công nguyên; hoặc “vào niên hiệu Trinh Nguyên thứ 9 cũng thuộc đời vua Đường Đức Tông” (Cựu Đường thư, Đường Hội Yếu), tức vào năm 793 sau Công nguyên.
Cuối cùng là tên Chiêm Thành đã thay thế quốc danh Hoàn Vương “vào niên hiệu Càn Phù thứ 4 đời Đường Hy Tông” (Lãnh biểu lục dị), tức vào năm 877 sau Công nguyên.
|
Nếu Quý vị thấy tài liệu này có giá trị, hãy mời chúng tôi một tách cà phê nhé!
 |
